روشنایی فنی:
- - به مقدار نوری که در تمام جهات از یک منبع نوری در هر ثانیه منتشر می شود جریان نوری (توان نوری ) میگویند .
- - جریان نوری را با Φ نشان میدهند. واحد جریان نوری لومن (Lm) می باشد .
- - به مقدار نوری که بر واحد سطح تابیده می شود شدت روشنایی میگویند. واحد شدت روشنایی لوکس (LX) یا لومن بر متر مربع میباشد . یک لوکس= یک لومن بر متر مربع می باشد.
- - شدت روشنایی را با حرف E نشان میدهند و فرمول آن عبارت است از
- - نسبت جریان نوری ( توان نوری ) به توان الکتریکی لامپ را بهره نوری لامپ میگویند و واحد آن لومن بر وات میباشد .
- - به تراکم شار نور در فضا شدت نور میگویند . و واحد آن شمع یا کاندلا (ca) می باشد .
- - نسبت شدت نور به سطحی که نور از آن متصاعد می شود درخشندگی میگویند . واحد درخشندگی شمع بر سانتیمتر مربع می باشد
- - پخش نور به روشهای مطابق جدول زیر صورت میگیرد .
نوع پخش نور |
مستقیم |
نیمه مستقیم |
یکنواخت (عمومی) |
نیمه غیر مستقیم |
غیر مستقیم |
مقدار نور تابیده شده به بالا |
0 تا 10 درصد |
10 تا 40 درصد |
40 تا 60 درصد |
60تا 90 درصد |
90 تا 100 درصد |
|
|
|
|
|
|
مقدار نور تابیده شده به پایین |
90 تا 100 درصد |
60 تا 90 درصد |
40 تا 60 درصد |
10 تا 40 درصد |
0 تا 10 درصد |
کاربرد |
سوراخکاری و تراشکاری |
دفاتر کار و کلاسها و بانکها |
محوطه ها و محیط کار معمولی |
هتلها و مهمانخانه ها |
دکوراسیون سینما و ویترینها |
- - جهت انتخاب نوع روشنایی باید سه عامل مسائل اقتصادی ، زیبایی ، بهداشتی رعایت گردند . در مسائل اقتصادی دو اصل هزینه اولیه و هزینه تعمیر و نگهداری باید توجه شود .
- - مراحل محاسبه روشنایی داخلی : ابتدا از جداول استاندارد مقدار شدت روشنایی مورد نیاز محل را بر حسب لوکس بدست می آوریم . سپس نوع روشنایی را انتخاب کرده و نوع چراغ را نیز انتخاب می نمائیم . با استفاده از جداول مربوط به هر چراغ ضریب آلودگی (MF) را بدست میآوریم. با استفاده از فرمولهای زیر ضریب فضا را محاسبه می نماییم .
برا ی روشنایی مستقیم ، نیمه مستقیم و یکنواخت ٢w+L / 6H روشنایی نیمه غیر مستقیم و غیر مستقیم ٢w+L / 4H
W : عرض محیط L : طول محیط H: ارتفاع نصب چراغ
با استفاده از جداول مربوطه با استفادا از ضریب فضا ، رنگ سقف و رنگ دیوار و کف مقدار ضریب بهره (µ) را محاسبه نموده و با استفاده از فرمول E A / µMF
مقدار جریان نوری مورد نیاز را محاسبه می نماییم . در این فرمول A سطح مقطع محیط بر حسب متر مربع و E شدت روشنایی بر حسب لوکس میباشد
و پس از آن از فرمول مقدار نور هر چراغ / مقدار نور کل = تعداد چراغ تعداد چراغهای لازم را بدست می آوریم .