مقدمه :
بهره برداری از امکانات سخت افزاری و برقراری ارتباط بین اجزای مختلف شبکه نیاز به یک مجموعه از قوانین و دستورالعمل های مشترک دارد که به آن اصطلاحاً پروتکل می گوییم .
تعریف پروتکل
پروتکل مجموعه ی قوانینی نرم افزاری است که رعایت آن ها باعث بهره برداری از امکانات سخت افزاری و برقراری سرویس در شبکه می شود . پروتکل یکی از عناصر مهم در ایجاد زیر ساخت منطقی در یک شبکه کامپیوتری محسوب می گردد. کامپیوترهای موجود در شبکه بر اساس پروتکل تعریف شده قادر به ایجاد ارتباط با یکدیگر خواهند بود. پروتکل مشتمل بر مجموعه ای از قوانین و یا شامل مجموعه ای از روتین های استاندارد بوده که عناصر موجود در شبکه از آنان برای ارسال اطلاعات استفاده می کنند.
یک پروتکل شبکه, زبانی است که سیستم ها از آن استفاده می کنند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. وقتی که
دو سیستم بخواهند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، برای این منظور زبان مشابهی (یا پروتکل) لازم است.
بگذارید به یک مسئله در مقوله ارتباطات بپردازیم که هنگام رویارویی دو نفر رخ می دهد، یعنی این دو فرد می خواهند با یکدیگر صحبت کنند ولی زبان آنها متفاوت است. یا اینکه در تعطیلات تابستانی خود به کشور خارجی سفر کرده اید و در رستورانی که غذای آماده سرویس می دهد لحظه ای برای سفارش غذا توقف می کنید. موقع سفارش غذای مورد علاقه خود، نیاز است با زبان فرد سفارش گیرنده غذا آشنایی داشته باشید. اگر شما به زبان انگلیسی صحبت کنید و گارسون به زبان فرانسه، با وجود اینکه سفارش خود را می دهید لیکن وی خواسته شما را نمی فهمد. این مسئله در شبکه زمانی که در سیستم از دو پروتکل کاملاً متفاوت استفاده می کنند، رخ می دهد؛ گفتگو انجام می شود ولی ارتباطی صورت نمی پذیرد. اولین مرحله در شبکه سازی اطمینان از این موضوع است که پروتکل واحد در دو سیستمی که می خواهند با هم ارتباط برقرار کنند، نصب شده باشد.